Đọc chậm 2/12: Mỹ suy thoái hay không suy thoái? Trung Quốc có dễ thay đổi Zero Covid không? Giá dầu sẽ ra sao sau khi G7 áp trần 60 đôla Mỹ?
Tuần này có nhiều tin tức quan trọng nhưng nó làm tình hình khó đoán hơn là làm rõ vấn đề.
Đầu tiên là câu chuyện của Mỹ.
Mỹ có suy thoái không?
Liệu Mỹ có rơi vào suy thoái hay không? Mấy tuần nay bà con cứ post hình là một indicator dự báo suy thoái được quan tâm của giới kinh tế Mỹ là đường cong lợi suất đảo ngược (inverted yield curve) ở hầu hết cách tính. Hình bên dưới cho thấy đúng là lần nào đảo 1 đống thì cũng không lâu sau đó là có cái đợt suy thoái (mấy cái cây xám xám)
Chỉ dấu suy thoái từ inverted yield curve ngày một rõ
Hi vọng soft-landing (Soft-landing Hope)
Nhưng cũng không có lần nào cái cây xám xám đó có thì thất nghiệp cũng tăng mạnh, thị trường việc làm down và số claim trợ cấp thất nghiệp cao trên 400k. Theo đó mà tính thì hiện tại claims chỉ có 200k! Vậy thì chỉ báo thất nghiệp (thường là lagging so với cái yield curve) thì không thấy rồi.
Có người sẽ bảo là vì thất nghiệp lagging, nên mấy tháng nữa sẽ thấy. Cũng có lý, nhưng mà nhìn vào số việc làm mới vừa công bố, thì mình không rõ bao giờ số claim thất nghiệp mới lết nổi từ 200k lên 400k.
US Hiring and Wages Extend Strong Gains, Keeping Pressure on Fed
Mà theo đó, câu hỏi Mỹ có suy thoái không cũng là một vấn đề chứ không chắc ăn như bắp như nhiều người dự đoán.
Điều này với thị trường tương đối phức tạp. Một mặt, có hi vọng soft landing, lợi nhuận doanh nghiệp và bank sẽ không xấu như dự đoán. Như bác Powell nói, chúng ta vẫn có thể có “soft landing”.
Fed's Powell Sees Path to 'Soft or Softish' Landing
Nhưng ở chiều ngược lại, lạm phát có thể chịu áp lực tăng tiếp, khiến cho Fed có thể còn tăng lãi suất hơn dự đoán của market. Ví dụ cụ Larry Summers cho rằng Fed cần “Boost Rates More Than Markets Expect”
Đây sẽ là một cú sốc.
Best scenario sẽ là soft landing cònlạm phát tiếp tục trượt xuống đủ nhanh. Cái này là anh em bullish đang bet vào cửa này. Cửa bearish chắc chắn là vừa hard landing vừa lạm phát cao cho đến giờ không dễ xảy ra, xác suất thấp nhất. 2 cửa còn lại: soft landing-lạm phát giữ cao một cách lì lợm và hard-landing-lạm phát giảm nhanh đều rất khó chơi vì uncertainty với chính sách và số earnings doanh nghiệp đều không dễ đoán.
USD sẽ đi về đâu?
Nếu áp lực hawkish phía lãi suất USD mạnh hơn nữa, như team cụ Summers đông lên, thì thị trường sẽ có thể quay xe với USD một lần nữa.
USD đang trend giảm có thể dừng lại thậm chí bật lên lại nếu Fed phải tăng lãi suất nhiều hơn dự kiến trong khi central bank các nước khác không tăng lãi suất nhiều nữa. Và nó có thể làm thay đổi thế trận của nhiều position.
Ví dụ ông UK đang tính lui quân trong chuyện kéo lãi suất lên. Nói cách khác, dư địa đẩy lên của BoE đang còn dưới 1,5%. Điều này có thể làm đảo chiều game GBPUSD. Tương tự là ECB có thể cũng run tay.
UK Interest Rate Should Peak Below 4.5% to Avoid Deeper Recession: BOE Official
ECB Has Done the Easy Rate Hikes. It’s About to Get a Lot Harder
Một nền kinh tế chắc tay hơn của Mỹ sẽ khiến Fed có dư địa push lãi suất lên nữa.
Lãi suất USD mà lên nhiều hơn market dự đoán nữa (không cần tháng 12 0,75, mà kéo thêm 3 phát 0,25 nữa sau tháng 2/2023 chẳng hạn) là khối thị trường mới nổi mệt tiếp. Anh em trader push cổ phiếu Mỹ, nhất là tech mấy ngày qua cũng bị việt vị luôn.
Đánh thị trường trong thời điểm này vì vậy nên cần giữ “open-mind”, đừng liều theo một đường. Cần có giải pháp hedge rủi ro, hoặc sẵn sàng giải pháp rút chạy nếu có biến. Bác El-Erian có bài này hay về câu chuyện này: The consensus forecast on recession risks complacency
On the importance of keeping an open mind on both the probability of a US recession and, IF it materializes, its key characteristics -- this against the consensus forecast out there that (i) a recession is inevitable and (ii) it will be "short and shallow."
Ngoài vụ này, thị trường việc làm của Mỹ cũng nhiều thú vị.
Retirements Drive US Labor-Participation Shortfall, Powell Says
Trung Quốc có thể thay đổi, bỏ Zero Covid dễ không?
Đầu tiên là vì đâu có màn quay xe trong tuần qua. Bắt đầu từ vụ biểu tình lớn này.
How China’s Biggest Protests in Decades Unfolded Over Five Days | WSJ
Đã có những tín hiệu quan điểm lock down mạnh của TQ đã thay đổi và cũng đang tuyên truyền là Omicron ít nguy hiểm hơn.
China Official Behind Strict Covid Lockdowns Softens Stance
China Says Dominant Omicron Strain Less of a Threat Than Original Covid
Tuy nhiên, nếu cho rằng chiếc xe này sẽ quay rất gắt thì sẽ không dễ. Đó là vì còn nhiều người già chưa tiêm. Nếu lây nhiễm mạnh, thì theo bài này trên Nature Medicine, có lẽ con số tử vong có thể lên hàng triệu và bệnh viện sẽ bị kéo căng với mấy chục triệu ca cần chăm sóc ICU.
Modeling transmission of SARS-CoV-2 Omicron in China
Con số có thể là quá bi quan, nhưng mà nếu không có những cuộc biểu tình lớn như vừa rồi, sẽ không ai dám mạo hiểm.
Dù sao, cũng đang có những động thái cho thấy Trung Quốc hiểu họ phải quay xe vì kinh tế cũng sắp chịu hết nổi rồi.
China Economists Call for Easing of Covid Curbs to Boost Growth
Giá dầu sẽ ra sao sau khi G7 áp giá trần 60 đô/thùng?
Cuối tuần này G7 và anh em đã áp trần giá dầu 60 đô.
EU Agrees to Set $60 Price Cap Level for Russian Oil Exports
Quan trọng là phía Nga sẽ phản ứng ra sao.
Russia says it won't accept oil price cap and is preparing response
Anh em China, India, Ả Rập sẽ phải dựa vào luật chơi mới của 2 bên lập ra mà tính. Các bạn OPEC+ thảo mai.
Opec+ tipped to hold oil output levels steady
Mấy câu chuyện hay cuối tuần
Doesn’t anyone do due diligence any more?
Doesn’t anyone do due diligence any more? The boring process of checking that potential investments can live up to their promises has fallen completely by the wayside. Due diligence once meant sending bankers to check that a mining company really had a working gold mine, hiring accountants to scour the books and asking lawyers to identify contracts that could prove troublesome in a bankruptcy.
These days, it is hard to know what due diligence actually means. Ontario Teachers’ Pension Plan, which put $95mn into FTX, insists that its professionals “conduct robust due diligence on all private investments”. Tiger Global, which tossed in $38mn, pays outside consultants including Bain & Co to do the work. Yet both missed what FTX’s new chief has described as a “complete failure of corporate controls”. Sequoia Capital, which handed FTX founder Sam Bankman-Fried $214mn even though he played video games during his pitch to them, has walked a fine line. It issued a rare apology and promised tougher standards in the future, while insisting that it did the proper checks.
As more apparently successful companies stayed private for longer, investors’ fear of missing out on the next Amazon or Google grew. That left them vulnerable to hucksters. Investors started picking companies based on who else was part of the funding round rather than on whether the entrepreneur’s business plan made sense.
Microsoft, Activision-Blizzard and the future of gaming
The second complication is a change in the games market. Microsoft plays up the weakness of its current position: “Last place in console, seventh place in pc and nowhere in mobile,” as it told the cma.
Yet it has taken a lead in the emerging market for game subscriptions and is well placed in the still-newer business of cloud-based gaming, in which the action is streamed to the screen, Netflix-style. Microsoft accounts for 41% of the subscription gaming market, against Sony’s 30% and Nintendo’s 10%, according to Ampere Analysis, another research firm. Among subscription services with game libraries (as opposed to those dedicated to multiplayer gaming, for instance), Microsoft’s Game Pass service has a share of 57%.
Chiến tranh Ukraine: Khi mùa đông tới
Con chim hòa bình ở đâu?
Tên lửa vẫn cứ bay xa và nổ, chim nào yên ổn sà xuống đất cho được? Cho dù hai bên đều đang gần như kiệt sức, vẫn chưa thấy một cố gắng tự kiềm chế cả những tham vọng lẫn những nghi kỵ hoặc những nức lòng thắng lợi.
Đang có những khuyến cáo Ukraine nên ngồi vào đàm phán do nhận định họ không thể tái chiếm các lãnh thổ đã bị Nga sáp nhập gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia (nhất là qua lời Chủ tịch Hội đồng tham mưu liên quân Mỹ Mark Milley mà Hãng Al Jazeera 27-11 trích lời).
Ngược lại, cũng có ý kiến cho rằng hòa bình chỉ có ở Ukraine khi nào Nga rút quân và "kêu gọi ngoại giao lúc này là không đúng chỗ và ngây ngô" (Foreign Policy 23-11).
Một câu hỏi nữa là liệu Đảng Cộng hòa Mỹ mới giành đa số ở Hạ viện có tìm cách cắt viện trợ cho Ukraine không?
Cho tới giờ thì chắc là không, khi một tiếng nói lớn của đảng này là Mike Turner đã nói Hạ viện Mỹ không cần phải ra những đạo luật "40 tỉ USD" cho Ukraine (như trước đó, trong tay Đảng Dân chủ), song Ukraine vẫn sẽ có sự hậu thuẫn liên đảng phái, sẽ có những gì họ cần, và chính ông Turner đã gọi điện cho ông Zelensky để đảm bảo điều này.
Việt Nam nhập khẩu gạo: Chuyện thường tình
Nghị định mới cũng có thể lường trước và ngăn chặn nhập gạo giá rẻ về, dán nhãn gạo Việt Nam, rồi xuất khẩu như một kiểu gian lận xuất xứ. Còn ngoài ra, không nên quản lý việc nhập khẩu gạo bằng thuế quan hay hạn ngạch.
Các chuyên gia nông nghiệp từng kêu gọi tập trung vào giá trị chứ không đua về số lượng nữa; tức chỉ cần xuất khẩu một tấn gạo giá cao, còn hơn xuất cả chục tấn giá bèo, nông dân vừa bớt khổ, vừa có thu nhập tốt hơn, nền sản xuất nông nghiệp mới leo cao được trong chuỗi giá trị.
Thị trường đang đi đúng hướng này; 80% gạo Việt Nam xuất khẩu hiện thuộc loại chất lượng cao, giá bán cao - vậy không nên lo ngại về con số gần 1 triệu tấn gạo giá rẻ nhập khẩu.
Bạn nào thấy mấy bài đọc này hữu ích thì có thể đăng ký nhận email cuối tuần ở đây nha.