Đọc Chậm 31/3: Bức tranh kinh tế quý 1/2024 - Hai nền kinh tế trong một quốc gia
Bỏ độc quyền vàng - Ngân hàng toàn cầu bay qua vùng nhiễu động -
Các chủ đề tuần này:
Hai nền kinh tế trong một quốc gia
Một vài chart thú vị trong tuần: giá hàng hóa commodity nhiều khả năng sẽ tăng
Tin tức đáng chú ý trong tuần
Chủ đề & bài phân tích đáng chú ý trong tuần: Bỏ độc quyền vàng; Ngân hàng toàn cầu bay qua vùng nhiễu động; Làn sóng hàng Trung Quốc đổ bộ; Cái khó của bền vững
Hai nền kinh tế trong một quốc gia
Mình về ngồi chém gió với bà con ở HCM 1 tuần nay và bắt mối video call với một vài bạn ở Hà Nội, thì cảm giác chung về nền kinh tế là “không có cái gì hot ở lúc này” (ngoại trừ thời tiết HCM).
Về số liệu là thấy ngay ở FDI “Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tại Việt Nam ba tháng đầu năm 2024 ước đạt 4,63 tỷ USD, tăng 7,1% so với cùng kỳ năm trước”.
Trái với sự hào hứng sau mấy vụ nâng tầm quan hệ năm ngoái với Mỹ và Nhật, những chuyển biến chậm chạp của FDI so với cùng kỳ cho thấy dân chơi hệ FDI vẫn thận trọng. Vài bạn làm kết nối đầu tư của các đại sứ quán ở TP.HCM cho biết số đoàn đến thăm thì nhiều, nhưng toàn đi loanh quanh rồi về, chưa thấy động tĩnh gì cụ thể (dù chém gió ký memo thì cũng không ít).
Với những ông FDI lớn nước ngoài ở VN thì cũng có nhiều lãnh đạo vùng và tập đoàn sang, nhưng đa số anh em bên dưới toàn đưa ra số dự báo tương đối là kém lạc quan nên các cụ cũng thở dài đi về (mà anh em đồn là các cụ sang thì cũng cầm sẵn kế hoạch freeze hoặc chia budget cho các dự án mở rộng năm nay thành nhiều giai đoạn rồi).
TRẠNG THÁI CHỜ đó có vẻ trái ngược với số liệu tăng trưởng vừa công bố.
“Tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2024 ước tính tăng 5,66% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn tốc độ tăng của quý I các năm 2020-2023”.
Bóc tách cấu trúc tăng trưởng theo ngành thì:
Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỷ trọng 11,77%;
Khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm 35,73%;
Khu vực dịch vụ chiếm 43,48%;
Thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chiếm 9,02%
Phân theo ngành thì công nghiệp chế biến chế tạo là xương sống gánh team.
“… khu vực công nghiệp và xây dựng, sản xuất công nghiệp khởi sắc và tiếp tục đà tăng trưởng từ cuối năm 2023. Giá trị tăng thêm toàn ngành công nghiệp quý I/2024 tăng 6,18% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm trước giảm 0,73%), đóng góp 2,02 điểm phần trăm vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế.”
Một vài điểm đáng chú ý:
Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo là động lực tăng trưởng của toàn nền kinh tế với tốc độ tăng 6,98%, đóng góp 1,73 điểm phần trăm;
Ngành sản xuất và phân phối điện tăng 11,97%, đóng góp 0,45 điểm phần trăm; ngành cung cấp nước, quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 4,99%, đóng góp 0,03 điểm phần trăm;
Ngành khai khoáng giảm 5,84% (sản lượng khai thác than giảm 0,3% và dầu mỏ thô khai thác giảm 3,2%), làm giảm 0,2 điểm phần trăm.
Ngành xây dựng tăng 6,83%, cao hơn nhiều so với tốc độ tăng 1,87% của quý I/2023, đóng góp 0,4 điểm phần trăm.
Một mình sub-sector công nghiệp chế biến chế tạo còn hơn cái sector nông, lâm nghiệp và thủy sảnn cộng lại.
“Giá trị tăng thêm ngành nông nghiệp quý I/2024 tăng 2,81% so với cùng kỳ năm trước, đóng góp 0,26 điểm phần trăm vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế; ngành lâm nghiệp tăng 4,08% nhưng chiếm tỷ trọng thấp nên chỉ đóng góp 0,02 điểm phần trăm; ngành thủy sản tăng 3,46%, đóng góp 0,08 điểm phần trăm”.
Trong sub-sector này thì nước ngoài chiếm tỷ trọng lớn. Và số này tương ứng với số về xuất nhập khẩu tăng tốt. Cái tăng trưởng mạnh của xuất siêu đóng góp lớn vào tăng trưởng GDP 5.66% của Q1 bên cạnh du lịch (tháng 3/2024 đạt gần 1,6 triệu lượt người, tăng 78,6% so với cùng kỳ năm trước). Và như chúng ta biết, hơn 70% xuất khẩu của Việt Nam là của khối ngoại.
Từ 2015, xác lập tương quan tỷ trọng giữa DN FDI với DN nội là 70/30. Không dừng lại, năm 2022, tỷ trọng của FDI lên 74,4%. FDI vào công nghiệp chế biến, chế tạo đứng đầu trong các lĩnh vực, chiếm 58% tổng số vốn đầu tư vào Việt Nam, vừa tạo ra các ngành sản xuất công nghệ cao như điện, điện tử - bán dẫn, quang học…
Đó là vì sao chúng ta thấy nhiều người cảm giác kinh tế vẫn không khá lên trên bề mặt đời sống nhưng số liệu lại tốt lên. Là vì phần lớn tiền là vào tay khối ngoại, ở dưới dạng lợi nhuận chưa phân phối của họ. Phân phối thì có thể số chuyển lợi nhuận về nước tăng mạnh chứ không phải đem cho mình đâu 😁 Vì vậy mới phải khuyến khích họ đem lợi nhuận ra tái đầu tư, làm dự án mới. Và trong lúc đó, DN vừa và nhỏ nội địa vẫn lăn đùng ra ... chết queo.
Vậy là có phải doanh nghiệp nội nào cũng khó?
KHÔNG PHẢI. Các doanh nghiệp niêm yết nhiều ông kế hoạch năm lạc quan mà. Giống như nước ngoài giờ thôi, ví dụ ông Nhật: một số ông lớn khá lên, còn lại đa số ngụp lặn.
Nikkei Asia chỉ rõ vấn đề: Công ty lớn thì lạc quan, doanh nghiệp vừa và nhỏ thì khó khăn, đang tồn tại hai nền kinh tế trong một quốc gia.
"We are quite optimistic about the Nikkei 225 and Japanese equities in general," said Yue Bamba, head of active investments at BlackRock Japan. "It shouldn't be huge news that the Nikkei 225 or the Tokyo Stock Price Index set new highs," he added. "That's what you expect to happen in a normal market, and we've been in an abnormal state for 30 years."
But for the country's small and medium-size enterprises -- which keep animation studios and many other Japanese industries afloat -- the outlook is not so positive.
…
many citizens, especially those outside big cities, have little to show for Japan's newfound dynamism.
"I try to control myself and not make impulsive purchases," said Emi Kanai, a 37-year-old hospital worker who spoke to Nikkei on her way to the shops in Nagareyama, a town in Chiba prefecture, north of Tokyo, that is popular with young families.
Kanai is one of many Japanese who are yet to see a rise in their salaries despite months of inflation. Only 16% of workers in Japan are members of a labor union, government statistics show, and 77% of Japanese do not think the recent union wage hikes will leave them better off by summer, according to a Nikkei poll conducted on March 22-24.
Tình thế hai nền kinh tế trong một quốc gia dẫn đến tình trạng sau:
Độ nhiễu trong các số liệu về vĩ mô
Tín hiệu sáng tối đan xen
Doanh nghiệp FDI, khối DN lớn, niêm yết khả quan
Khối DN vừa và nhỏ chật vật
Nhưng không có gì để nói là nó quá bi quan. Nếu bạn chỉ nhìn bề mặt về doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc làm thu hẹp ở một số khu vực, ví dụ ở đây, thì lại không nhìn thấy cái sự hồi phục của nhóm công ty lớn và FDI.
Ẩn số trong mấy tháng tới theo mình nằm ở cái chuyện lạm phát. Trong quý I/2024, CPI tăng 3,77% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 2,81%. Số này không quá cao, cũng không thấp. Nhưng mặt bằng lãi suất hiện tại có lẽ sẽ phải điều chỉnh lên nếu CPI tiếp tục tăng. Nó cũng sẽ phù hợp với nhu cầu vốn trong các tháng cuối năm và nhu cầu bình ổn tỷ giá. Nhưng điều đó cũng đồng nghĩa dư địa hạ lãi suất huy động không còn quá nhiều nữa. Nếu lãi suất cho vay bị kềm hãm bởi yếu tố hỗ trợ nền kinh tế do chính phủ “vận động” ngân hàng thương mại, thì NIM của bank sẽ có rủi ro bị thu hẹp.
Một vài chart thú vị trong tuần: giá hàng hóa commodity nhiều khả năng sẽ tăng
Tuần này mình lo đi chơi, ăn uống và … họp online nên cũng không có thời gian đọc nhiều report lắm. Mình chỉ pick ra được 3 chart thú vị trong tuần.
Giá commodity nhiều khả năng sẽ tăng sau khi Fed cắt lãi suất. Cộng với tình hình khí hậu bất thường và địa chính trị năm nay, điều này không có gì lạ. Hãy chú ý ông tay trái.
Analysts Mỹ đã rất lạc quan rồi, và 1-2 tháng tới nhiều khả năng là không có gì quá lạc quan để anh em đẩy thêm target price nữa. 5 tháng tăng liên tục!
Yen Nhật thấp kỷ lục - Các quỹ đầu cơ cầm vị thế short Yen rất cao (cũng đồng nghĩa là central bank can thiệp là anh em sẽ quăng hàng dẫm đạp nhau mà chạy).
Tin tức đáng chú ý trong tuần
VnDirect bị hacker tấn công:
Sau sự cố VNDirect bị hack: Chứng khoán tăng đối phó với tấn công mạng
Hệ thống mạng của Bảo hiểm PTI bị tấn công, chưa đánh giá được mức độ thiệt hại
Bộ Tài chính nói gì về vụ việc VNDirect bị hack
"Trong 24 năm hoạt động, thị trường chứng khoán chưa xảy ra vấn đề lớn. Bản thân công ty chứng khoán cũng đầu tư số tiền lớn cho bảo mật thông tin. Chúng tôi đã mời cơ quan công an vào cuộc điều tra sự cố VNDirect bị tấn công. Việc này không ảnh hưởng tới khả năng nâng hạng thị trường trong thời gian tới", ông Sơn nói.
Không thể không tăng giá bán lẻ điện? Nghĩa là sẽ tăng giá điện bán lẻ :)
Tui chú ý câu này: “Toàn bộ hoạt động của EVN đều được kiểm toán bởi một trong những tổ chức kiểm toán uy tín nhất thế giới (hiện là Deloitte)”.
'Trùm tiền ảo' Sam Bankman-Fried bị kết án 25 năm tù vì lừa đảo khách hàng - lấy tít của báo Nhân Dân cho chuẩn. :)
Anh đã để lại cho anh em thị trường crypto rất nhiều bài học. Trong đó có bài học về chơi thuốc và chơi game khi họp.
Mỹ từ chối visa du học cao kỷ lục Hơn 250.000 đơn xin visa du học bị từ chối, chiếm khoảng 36% tổng số đơn nộp trong năm 2023, là mức cao nhất trong 20 năm qua.
Lạm phát Mỹ đi đúng hướng Fed muốn New US inflation data 'along the lines' of what Fed wants, Powell says
Chủ đề & bài phân tích đáng chú ý trong tuần: Bỏ độc quyền vàng
Ngân hàng toàn cầu - bay qua vùng nhiễu động - Bài viết của mình phân tích về ngân hàng toàn cầu trong bối cảnh bất động sản thương mại đầy bất trắc và nợ xấu tăng trên toàn cầu.
Bỏ độc quyền vàng
Nghị định 24 hoàn thành sứ mệnh, đã đến lúc bỏ độc quyền vàng SJC
Để thị trường vàng phát triển an toàn và lành mạnh Bài của thầy Thơ
Về lý thuyết, bất kỳ giải pháp nào làm tăng cung và giảm cầu đều sẽ đạt mục tiêu thu hẹp giá vàng trong nước và quốc tế. Tuy nhiên, có khả năng, tất cả những lập luận ở phần trên về các câu hỏi hay động cơ mà chúng ta đặt ra để chỉnh sửa hoặc thay thế Nghị định 24 là “thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới” đã không chính xác ngay từ đầu. Đề bài sai không thể có đáp án đúng.
Làn sóng hàng Trung Quốc đổ bộ: Doanh nghiệp Việt không còn đường lùi (nhiều điểm rất hay)
Cái khó của bền vững
Áp lực khử carbon khiến 1/4 nhà máy lọc dầu trên toàn cầu có nguy cơ đóng cửa
Kinh tế tuần hoàn: Con đường ‘gồ ghề’ của doanh nghiệp
Làm lúa giảm phát thải để có tiền tăng thêm bằng cách nào?
Đề xuất đấu giá thí điểm tín chỉ carbon trên sàn giao dịch quốc tế - Gian nan
Thương chiến Mỹ-Trung:
Đóng tàu: Tâm điểm mới của thương chiến Mỹ - Trung
Thương chiến dự kiến sẽ nóng hơn và lan rộng thành thương chiến của nhiều nước với nhau, sẽ là chủ đề nóng trong thời gian tới, đặc biệt nếu bác Trump lên.
Vụ khủng bố Crocus: Logic của các cáo buộc
Các bạn muốn nhận bản Đọc Chậm hàng tuần thì có thể đăng ký bên dưới nha, miễn phí :)