Vì sao bạn nên đọc nhiều?

Bác Buffett có một lời khuyên cách đây mấy năm là có 2 kỹ năng có thể đẩy giá trị bạn lên thêm 50%, đó là khả năng viết và truyền tải thông điệp rõ ràng.

“The one easy way to become worth 50 percent more than you are now — at least — is to hone your communication skills — both written and verbal,” says Buffett in a video posted on LinkedIn on Monday.

…

“And the transmission is communication,” says Buffett, who is currently worth more than $86 billion, according to Forbes.

Bác tỷ phú Branson cũng có quan điểm tương tự. Kỹ năng thiết yếu để thành công đời nay là “khả năng kể chuyện”.

Billionaire entrepreneur Richard Branson agrees that being able to communicate effectively is critical to success.

“Today, if you want to succeed as an entrepreneur, you also have to be a storyteller,” the British businessman said in 2016 blog post.

Nhưng các bác nói thiếu một thứ, muốn viết và truyền tải thông điệp rõ ràng, các bạn phải đọc nhiều. Cái này từ thực tế bản thân và việc đi dạy, đi supervise anh em viết report mình thấy. Có vài câu chuyện.

Câu chuyện thứ nhất, năm nào mình cũng gặp, là chuyện viết luận văn thạc sĩ. Các bạn Master student nhà mình viết luận văn mà mình đọc cứ muốn đập đầu vào tường 20 lần. Lý do là vì các bạn mãi không viết nổi ra là cái logic của research question các bạn là gì? Ví dụ, bạn bảo rằng sau khi Trung Quốc thay đổi chế độ kế toán thì bạn dự đoán rằng khả năng số liệu earnings hiện tại giúp dự báo dòng tiền tương lai tốt hơn, nhưng bạn mãi không viết ra được một lý lẽ đàng hoàng! Vì sao? Vì đơn giản là bạn ít đọc. Bạn chỉ đọc những tài liệu giới thiệu cơ bản do mình giới thiệu, mà không đọc sâu vào literature để biết là tác động của thay đổi chế độ kế toán ở Trung Quốc sẽ tác động đến balance sheet, hạch toán LIFO, hạch toán lease accounting, ghi nhận các khoản mục financial statement items ra làm sao, và như vậy nó sẽ tác động đến dòng tiền như thế nào. Rồi từ đó link ra. Mình chỉ cần mất 5 phút mình cũng nghĩ ra được 2-3 cái cơ chế truyền dẫn. Vì sao? Vì mình đọc nhiều. Khi bạn biết nhiều câu chuyện, bạn link nó lại rất là dễ.

Thứ hai, là chuyện viết report. Mình supervise nhiều bạn làm report từ Việt Nam sang cả UK, Aus. Trong 1 report, 1 trang đầu tiên hầu như quyết định tất cả, nhưng các bạn trẻ hầu như không có khả năng làm cho trang đầu của bạn hot. Các bạn lặp lại rất nhiều thứ các report khác đã viết, vậy thì vì sao người ta cần trả vài nghìn K cho bạn viết 1 cái report mà bỏ mấy trăm ra đăng ký FT, CNBC cũng có bài báo y chang viết còn hay hơn? Selling point của bạn vì vậy phải đặc sắc. Mà vì sao bạn không thể highlight cái selling point đó? Vì bạn đọc không đủ nhiều để biết cần loại bỏ 99% cái thông tin mà người ta có thể có từ report khác, Bloomberg, FT, CNBC.

Bạn chỉ cần tập trung vào cái 1% bạn thấy, hay thậm chí không có gì khác, nhưng bạn giúp người ta lọc ra là 90% cái mấy báo và report đăng là ít khả năng xảy ra, chỉ dưới 10% những idea được đưa ra là bạn nghĩ có khả năng xảy ra. Bạn lọc thông tin giúp người ta như vậy, người bận rộn trả tiền cho bạn. Bạn không thể lọc thông tin nếu bạn không đọc đủ nhiều để biết cái gì là giá trị. Tại sao người ta phải trả tiền khá cao cho mình làm 1 cái chuyện mà đúng ra chỉ cần trả 1/3 tiền là có người làm được 90% giống mình? Vì mình đọc nhiều hơn mấy bạn kia, và cái vốn đọc đó nó tích lũy lại, nên tùy tình huống thị trường mình biết cái gì là noise, cái gì là core information, và mình cũng biết người đọc muốn gì.

Thứ ba, là câu chuyện gần đây. Một anh phó tổng biên tập kiếm mình viết bài, mình bận quá từ chối bài. Hôm kia anh lại nhắn mình nói là 1 bài anh kiếm người viết thay bị bể, anh hỏi mình có cách nào viết nhanh giúp anh. Mình trong 40 phút giờ ăn trưa cũng bịa đại ra được 1200 chữ gửi anh. Ở đâu ra chữ dễ như vậy? Vì mình đọc nhiều, trong đầu thiếu gì topic và ý tưởng. Mình chỉ lười động não viết bài vì dạo này mình quá bận nên mình muốn để bản thân nghỉ ngơi chút.

Cuối cùng, mình kiếm tiền từ đầu tư tất nhiên cũng qua chuyện mình đọc. Mình đọc nhiều thứ thì mới biết thị trường bất động sản trend là gì, cổ phiếu đang quá nóng hay không, dòng tiền đang ở đâu, Web3 thật ra đang thu hút mối quan tâm của ai, crypto miners đang sắp không có tiền trả tiền điện, .v.v

Mình kiếm tiền bằng viết bài, từ bài research, report thị trường, tìm trading ideas cho người khác cũng như bản thân, và rồi còn có viết báo. Mình còn đi dạy, dịch sách, đi nói chuyện (mà dân tình hay gọi vui là đi nghề diễn giả, chưa bao giờ diễn thật). Đó là các main income streams của mình.

Tất cả những thứ đó chỉ đến từ một việc: mình đọc.

Và rồi các tin tức qua alô model đến với mình cũng vì mình đọc nhiều, nghe nhiều, biết nhiều, thì người ta tự tìm đến để trao đổi thông tin và nghe view của mình. Đâu phải tự nhiên người ta đi cho bạn tin tức.

Người ta muốn nghe bạn bình luận cho yên tâm hoặc xả stress. Một câu joke của mình sau tin tức thôi nhiều khi cũng khiến nhiều nỗi lo của người ta tan biến. Những điều này bạn chỉ có thể làm được nếu bạn biết điều gì đang xảy ra trong cái vòng context của người ta. Mà muốn vậy, bạn phải đọc nhiều để bạn biết đủ thứ.

Bạn muốn viết hay, nói chuyện hay, phải bắt đầu từ đọc nhiều. Đọc nhiều là bước đầu tiên. Sau đó tất nhiên còn sáng tạo, suy nghĩ, biến cái đọc được thành cái của mình, .v.v Nhưng đó là những bước sau. Muốn như bác Buffett nói là biến viết và nói rõ ràng thành key skill của bạn, thì bạn phải ĐỌC.

Nếu bạn thích thì mình sẽ viết tiếp về đọc cái gì, đọc như thế nào, đọc ra sao nữa.

Bạn muốn nhận những bài viết như thế này thì đăng ký qua link ở dưới nha.