Đọc Chậm 4/5: Sau 30 tuổi phải nộp đơn xin việc, liệu có là thất bại?
Những câu nói hay của cụ Buffett trong đại hội cổ đông Berkshire Hathaway năm nay
Trước khi vô chủ đề chính tuần này, cho mình xin mở photos of the week trước: điểm nhấn là lon Coca huyền thoại và cụ ngầu như trái bầu.
Xong mình xài cái tools AI mới design lại câu này của cụ, nhìn cũng hay, tay cùi không biết design gì như mình cũng làm được cái nhìn vui vui.
Rồi bên dưới là nội dung chính tuần này.
Sau 30 tuổi phải nộp đơn xin việc, liệu có là thất bại?
Mình mới coi cái phóng sự khá thú vị trên VTV và trước đó mình cũng có đọc qua một post liên quan được nhiều người chia sẻ.
Vậy rốt cuộc 30 phải đi xin việc có phải là "thất bại" không?
Một vài điểm mình thấy vụ này nó khái quát hóa quá nên mỗi người nhận định một kiểu.
Đầu tiên, cần nhận ra trong một thị trường lao động, có rất nhiều ngoại lệ:
Một số ngành đào tạo lâu, 30 tuổi mới gọi là hết tập sự như ngành giảng viên đại học cần PhD (học miệt mài, có nhiều lĩnh vực cần postdoc nữa), hoặc bác sĩ.
Một số ngành sẽ có đổi việc sau một thời gian làm một vị trí entry level ở công ty lớn, ví dụ consulting, analyst, accounting professionals, sau khi đủ kinh nghiệm sẽ chọn lĩnh vực khác (vì nó nhiều tiền, làm ít giờ hơn 😁) như portfolio manager, IR, đổi qua làm corporate, .v.v Nhóm này thì không đến nỗi 30, nhưng 26-28 mới đổi sau khi lên một vị trí đủ senior ở audit firm, IB lớn, consulting firm là thường.
Mấy bạn tech đang làm bị layoff thì tuổi nào cũng có thể bị, nhưng cái ngành này nhiều thay đổi và nhiều biến hóa, nên nghỉ việc thì nghỉ thôi, dù là tự chọn hay bị cho nghỉ.
Vấn đề thứ hai, là cái vụ đổi việc ở mid-career, ở một vị trí lên không dễ, xuống không xong rồi đùng một cái bị mất việc hoặc phải chuyển việc vì nhiều lý do, thì cũng đúng khá nhiều và sẽ còn đúng nhiều trong tương lai.
Đặc biệt là nhiều dự báo cho rằng mấy con AI + công nghệ tự động hóa khác + Big Data + quan điểm giảm ban bệ trong công ty + trào lưu sa thải hàng loạt để giảm chi phí, đẩy lợi nhuận sẽ khiến nhiều người ở mid-career trên 30 sẽ mất việc dễ hơn.
Khi nó trở thành "new normal" thì chắc định nghĩa là "thất bại" cũng không đúng.
Mà vậy phải quay lại câu hỏi "thất bại" được định nghĩa là gì? Nó cũng khó như định nghĩa "thành công" và "hạnh phúc" vậy, mỗi người có một cách gọi riêng cho mình. Tuy nhiên, cũng cần thừa nhận, cái vụ nói lao động lớn tuổi sẽ ngày càng khó tìm việc thì là một chủ đề trong một cái WEO report luôn chứ không phải là chuyện mà một số người lên án là kỳ thị tuổi tác gì.
Hai vấn đề đặt ra một cách nghiêm túc trong các báo cáo về kinh tế và ổn định tài chính toàn cầu của WB & IMF mấy năm qua:
Tỷ lệ người lao động lớn tuổi hơn rút lui ra khỏi thị trường lao động ngày một tăng;
Có bằng chứng thống kê cho thấy người trên 50 tuổi mất gấp đôi thời gian so với phần còn lại để tìm việc
Con số 35 thì mình chưa thấy ở thống kê lớn nào, nhưng có bạn đã chỉ mình là có thể liên quan đến cụm bài này của Trung Quốc: 'Lời nguyền tuổi 35' với người lao động Trung Quốc
Còn 40 và 50 tuổi là những cột mốc có số liệu thống kê là "significantly more difficult to find a job" và từ 50 thì nó "khó gấp đôi".
Năm ngoái thì Financial Times cũng có nhiều bài tranh luận liên quan đến vấn đề này, không nói cụ thể về tuổi 35 hay bao nhiêu, nhưng hàm ý là người tuổi lớn hơn sẽ khó khăn để thích ứng hơn trong việc tìm lại công việc trong nghề cũ trong thời đại sa thải hàng loạt "mass layoffs".
Tuy nhiên, không có nghĩa là cứ lớn tuổi, phải tìm việc thì là đều xui. Một bài báo trong chuỗi bài đó trên FT đó tựa là “Life in the age of mass lay-offs” kể về những người may mắn bị sa thải khỏi một ngành ngon lành ở London hay Paris, đi về một vùng quê ít ngon lành hơn, làm cho một công ty nhỏ, lên vị trí lãnh đạo ở đó và có mức lương mà nếu ở lại trong công ty ở Paris và London nhiều năm sau cũng "không thể mơ tới". Bạn mình ở Anh có 1 người như vậy.
Chính câu chuyện đó cho thấy mấy chuyện như về quê, đổi việc tuổi hơn 35 chưa hẳn là xấu với tất cả. Như có lần mình có cái bài Đọc Chậm - Trái ngọt trên vùng mặn - Persist until you succeed, bạn cứ lì lợm, rồi thì vùng mặn cũng cho trái ngọt được.
Bài FT đó thì có cái câu này hay:
A career is not always linear, things can turn out differently.
Một vài chart và thống kê hay trong tuần
Nhìn chung trong tuần qua thì tâm điểm là kỳ họp của Fed và báo cáo việc làm. Tóm tắt, Fed giữ nguyên lãi suất, nới lỏng tiền trình để trái phiếu tự hết hạn (1 dạng là thu thanh khoản đã bơm ra lại) và chưa hài lòng về mức giảm của lạm phát. Tuy nhiên bác Powell khá là “bồ câu” (dovish) trong họp báo sau họp, nên anh em yên tâm là kịch bản Fed tăng lãi suất mà có mấy người hù khó diễn ra. Nói chung, “game plan unchanged”, ngồi chờ.
Thị trường việc làm của Mỹ cuối tuần thì yếu hơn dự đoán, nên thị trường lại hi vọng sẽ cắt lãi suất (anh em chơi futures đoán Fed khi nào cắt lãi suất lại đóng lật mặt 2 lần trong tuần).
Nhìn vào nguồn tăng lao động thì nhóm services đã không còn quá mạnh, nhưng cũng không thể nói là yếu nhiều.
Nguyên nhân được cho là chi tiêu chính phủ vẫn đang tạo ra việc làm: The Government-Spending Jobs Boom
Nói chung, yếu tố quan trọng nhất mình quan sát là tác động đến bond yield như thế nào, và cho đến lúc này thì Fed đã moderate bond yield của thị trường ở mức chấp nhận được, và volatility vẫn hơi cao, nhưng không đến nỗi. Bond yield volatility tăng mạnh và vượt một mức nhất định có thể làm rối loạn trade ngắn hạn lẫn các khoản cho vay mua nhà 20-30 năm nên vấn đề là phải kiểm soát bond yield ở cả level và volatility trong tầm khống chế.
Bài liên quan:
WSJ vui vì kinh tế Mỹ cuối cùng cũng có dấu hiệu slow down The Economic Slowdown Is Finally Here. Welcome It. “Services sector cools as consumers pull back, putting rate cuts back on the table”.
Về lợi nhuận doanh nghiệp thì Q1/2024 của Mỹ dự báo là yếu, nên cho đến lúc này không phải là quá tệ. Quan trọng là Q2/2024 và Q3/2024 được dự báo khá lạc quan, phải xem thử kết quả sẽ ra sao, vì nếu lạc quan quá nhiều so với thực tế là sẽ có tai nạn.
Với số liệu dự báo này, và lượng cash của công ty niêm yết còn cầm, thì sau khi bầu cử Mỹ diễn ra, CAPEX nhiều khả năng tăng tiếp thì lạm phát sẽ tiếp tục giữ mặt bằng ở Q3 chứ không dễ giảm đâu. Lúc đó Fed sẽ gặp trở ngại trong chuyện là có nên cắt lãi suất khi lạm phát chưa về 2% hay không.
Vào thời điểm sau tháng 6, khả năng cao là ECB và BOE sẽ cắt lãi suất, lúc đó Fed sẽ phải ngồi nghĩ xem mình có nên để khoảng cách lãi suất USD và các đồng khác cao quá hay không.
Một cái chart thú vị khác trong tuần là hedge funds performance của Goldman Sachs công bố.
Liệu bạn có beat được tỷ suất sinh lợi của những quỹ thu chục triệu đôla Mỹ tiền phí mỗi năm này chăng? Nỗi đau là có thể rất nhiều người trả lời là được vì hold chỉ một vài bạn tech lớn là xong. Và đó là nỗi đau chung của nhiều anh em hedge fund dù là quant, macro trade, long/short hay anything.
Có điều là một số quỹ vẫn perform tốt hơn mức trung bình này (và một số quỹ lỗ triền miên vẫn chưa bị dẹp. Thu phí cao, còn performance hên xui, anh em quản lý quỹ làm vài năm nếu xui performance kém quá thì nghỉ, lặn mấy năm lại thấy lên làm chỗ khác
Chẳng hạn có quỹ lấy mục tiêu beat FTSE 100 ở mức trên 1,5% mà 2 năm nay làm không nổi nên đổi qua mở quỹ mới beat benchmark là FTSE Allshare cho dễ (vì anh em vừa và nhỏ sập nặng, dễ beat bằng cách overweigh anh em FTSE 100).
Vậy mà vẫn có trăm triệu bảng đổ vào mới hay. Tiền ngoài đường quá nhiều.
Cuối cùng, là cái chart về 5 món đầu tư chiếm hơn 70% danh mục của Berkshire Hathaway của bác Buffett (cái này mình nghĩ nhiều bạn biết, nhưng đáng ngạc nhiên là nhiều bạn chưa biết). Anh em dạy đa dạng hóa danh mục thấy đa dạng hóa dữ chưa? Nôm na là bạn đổ xăng chạy tới tiệm tạp hóa mua lon Coca, trả tiền bằng app thẻ tín dụng trên iPhone, và thẻ do BofA là một trong những trung gian hỗ trợ thanh toán thì bạn tạo doanh thu cho toàn bộ các ông này.
Những câu nói hay của cụ Buffett trong đại hội cổ đông Berkshire Hathaway năm nay
Mình vừa ngồi làm việc vừa nghe nên mình chỉ điểm qua đoạn hay mình nhớ được
Cụ bảo siêu năng lực của cụ là tránh “bad luck”, là kiểu giữ tỷ suất sinh lợi không quá tệ, compound lên, và tránh lỗ nhiều.
Sau khi cụ ra đi thì Greg Abel sẽ thay.
Cụ bảo “AI scamming” will be the next big ‘growth industry’
Cụ thừa nhận thua lỗ vụ Paramount và nhận 100% trách nhiệm. Anh em thua lỗ nhớ về nhà nhận trách nhiệm với vợ thành khẩn như vầy.
“I was 100% responsible for the Paramount decision,” Buffett said at Berkshire’s annual shareholder meeting. “It was 100% my decision, and we’ve sold it all and we lost quite a bit of money.”
Cụ lại so sánh AI với bom nguyên tử và thần đèn
The Berkshire CEO referenced his remarks from the previous year’s conference, recalling that he had described the atomic bomb as a genie let out of the bottom that “has been doing some terrible things” and “scares the hell out of” him.
“AI is somewhat similar, it’s part way out of the bottle, and it’s enormously important and it’s gonna be done by somebody,” Buffet said Saturday. “We may wish we’d never seen that genie, or it may do wonderful things.”
Và cụ vẫn thích Apple, nhưng cụ bán vì nhiều lý do. Warren Buffett Praises Apple After Berkshire Hathaway Cuts Stake
Lời khuyên cuộc sống:
Copy the right people
Find the job that you would like to have if you did not need a job => tụi chọn làm game thủ.
I trust my children and my wife totally, but it doesn't mean I ask them what stocks to buy. => không hỏi vợ mua stock gì nhưng vẫn phải tin tưởng vợ hoàn toàn, bí quyết sống lâu của một cụ 90+ tuổi.
Chúc các bạn cuối tuần vui vẻ.
Bạn nào chưa đăng ký Đọc Chậm mà muốn đăng ký có thể bấm ở đây nha. Không tốn tiền :)